Wat & Hoe

Het Deventer Dialect is sterk verwant aan het Nedersaksisch, een streektaal die in het noorden en oosten van Nederland en in noordwest Duitsland wordt gesproken. Dankzij de vele internationale handelscontacten in het verleden van de Hanzestad bevat het Deventers invloeden uit alle windstreken. Alhoewel de meeste Deventernaren tegenwoordig ook Nederlands spreken en verstaan, vinden zij het prachtig als de toerist zich in het Dæmters kan uitdrukken. Deze 'Wat & Hoe' biedt u alvast een eerste kennismaking met het 'Haags van het Oosten'.

Hallo en Tot Ziens
'Hé' - Hallo
'Eeej' - Hoi (pop.)
'Och, doar a'je 'em ook weeah' - Wat leuk om je weer te zien
'Goed goan' - Het beste
'Atsjo' - Tot kijk
'Tsjo' - Tot ziens (pop.)

Horeca en Winkel

'Wa' moe'je?' - Kan ik u ergens mee van dienst zijn?
'Zeg 't maah' - Wat zal het zijn, meneer/mevrouw?
'Welluk?' - Het spijt me oprecht, maar dat verkopen/serveren wij niet
'Hieah' - Alstublieft, meneer/mevrouw
'Ja' - Dank u wel, meneer/mevrouw
NB: Een snelle achterwaartse knik met het hoofd van een winkelbediende of ober kan ieder van bovenstaande frasen betekenen.

Openbaar Vervoer en Taxi
'Rie op, sjoveur!' - Zullen we onze rit weer vervolgen?
'Trap 'm moar an!' - Daar gaan we (weer)
'Stopp'n, hond!' - Wilt u zo vriendelijk zijn ons hier uit te laten stappen?
'Je moedah!' - Na het afstempelen van uw buskaart of het betalen van uw taxi

Conversatie
'Waddan?' - Kunt u dat wellicht nader toelichten?
'Strontmongool!' - Schei uit! (schertsend)
'Sjappie' - Jongen, vent (pop.)
'Hoertje van je vadah' - Meisje, jonge vrouw (pop.)
'Longlijah' - Vriend, buurman
'Span 's' - Moet je daar eens kijken!


Romantiek
'Goa je mee, neuk'n?' - Ik voel me zeer tot je aangetrokken
'A'je d'r al hoar op?' - Heb je ook gevoelens voor mij?
NB: De taal der liefde is universeel en wordt vaak door middel van non-verbale communicatie geuit. In Deventer is het bijvoorbeeld gebruikelijk uw affectie te tonen door stevig in het achterwerk van uw beoogde partner (m/v) te knijpen. Klik- of 'psst'-geluiden maken wordt opgevat als een compliment, hoewel ietwat promiscue van aard.

Don'ts
Er zijn talloze gespreksonderwerpen die u in Deventer beter kunt vermijden. Denk hierbij met name aan Zwolle en alle associaties die met deze stad en diens voetbalclub op welke wijze dan ook mogelijk zijn. Het is tevens af te raden kritische opmerkingen over de automobiel, partner of Go Ahead Eagles te maken, tenzij u zeker weet dat u zich niet op glad ijs bevindt of over een imposante fysiek, danwel adembenemend loopvermogen beschikt. Pas ook op uw woorden als uw gesprekspartner alcohol drinkt of heeft genuttigd. Deventernaren zijn gepassioneerde mensen!

Handige Links
Nedersaksisch
Digitaal Deventer Woordenboek(je)
Henk van Baalen, Deventer schrijver